تسهیل تجارت بینالمللی نیازمند وجود یکسری اصطلاحات و قوانین است که تاجران باید با آنها آشنا باشند. به همین منظور هم اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) مجموعهای از اصطلاحات را منتشر کرده است که بهعنوان اینکوترمز شناخته میشوند. این اصطلاحات باعث میشوند که تمام موارد در تجارت شفافسازی شوند و خریداران و فروشندگان را از سردرگمی نجات دهند.
طرفهای قراردادهای تجاری معمولاً از این اصطلاحات اینکوترمز برای کمک به درک متقابل استفاده میکنند؛ بنابراین اگر تاجر هستید یا میخواهید به حوزه تجارت وارد شوید، بهتر است با این اصطلاحات و قوانین اینکوترمز آشنا باشید. در ادامه با روشاه همراه شوید تا اینکوترمز و قوانین مربوط به آنها را به شما معرفی کنیم.
اینکوترمز که مخفف عبارت International Commercial Terms به معنی قوانین تجارت بین المللی است، به مجموعهای از قوانین و دستورالعملهای جهانی اشاره دارد که باعث آسانترشدن فرایند تجارت میشوند. درواقع این اصطلاحات زبان مشترکی هستند که تاجران و معاملهگران در سراسر جهان میتوانند از آنها استفاده کنند.
در تمام مراحل انجام تجارت مانند پرکردن سفارش خرید، برچسبگذاری محمولهها برای حمل، تکمیل گواهی مبدأ، مستندکردن قرارداد حمل و… میتوان از اینکوترمز استفاده کرد. Incoterms چیزی است که معامله بین فروشنده و خریدار را تعریف میکند. اتاق بازرگانی بینالمللی قوانین جدید اینکوترمز را در ژانویه ۲۰۲۰ منتشر کرد و از همان لحظه هم آنها را اجرایی کرده است. اینکوترمز در دنیای تجارت جهانی نقشی حیاتی دارد. اگرچه ممکن است اصطلاحات و قواعد اینکوترمز پیچیده به نظر برسند، اما باید برای موفقیت در کار، درک درستی از آنها داشته باشید.
قوانین و اصطلاحات اینکوترمز موارد مختلفی در تجارت و حمل و نقل را پوشش میدهند. این موارد به چهار حوزه اصلی تقسیم میشوند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
همانطور که گفتیم، اینکوترمز یکسری موارد را در حمل و نقل پوشش میدهد. هرکدام از این موارد با حروف مخففی نشان داده میشوند که در ادامه آنها را برای شما آوردهایم:
این اینکوترمز نشان میدهد که بیشترین تعهد حمل و نقل بر عهده خریدار قرار دارد. خریدار باید تمام مراحل حمل و نقل را هماهنگ کند و محموله را سالم به مقصد برساند. در صورت بروز هر گونه خطر، خریدار باید جبران مافات کند.
این اینکوترمز بیان میکند که فروشنده باید محموله را در یک حامل بارگیری کند. تمام هزینهها بر عهده خریدار است. اگر در زمان بارگیری اتفاقی برای محموله بیفتد، خسارت بر عهده فروشنده خواهد بود.
این اینکوترمز به این معنی است که فروشنده باید محموله را به مبدأ اصلی (فرودگاه، بندر و…) برساند و تمام هزینهها را نیز پرداخت کند. تمام مسئولیت محموله تا مبدأ بر عهده فروشنده است، اما بعد از اینکه خریدار محموله را تحویل گرفت، دیگر فروشنده هیچ مسئولیتی نخواهد داشت.
این اینکوترمز هم مانند همان اینکوترمز CPT است و فروشنده باید محموله را به مبدأ برساند. تا آنجا تمام هزینهها و مسئولیتها بر عهده فروشنده است، اما در CIP فروشنده باید محموله را بیمه کند تا در صورت واردشدن خسارت بتوان هزینهها را جبران کرد.
این اینکوترمز به ما میگوید که تمام هزینهها از حمل و نقل، بیمه، بستهبندی، بارگیری و… بر عهده فروشنده است و او باید تمام مسئولیتها را نیز بر عهده بگیرد. در این مورد، مقصد نهایی بار همان جایی است که بار را تخلیه میکنند.
اینکوترمز DPU مانند همان مورد قبلی است، به این صورت که تمام هزینههای حمل و نقل بر عهده فروشنده قرار دارد. تنها تفاوتشان در این است که در DPU مقصد نهایی و محل تخلیه بار یکی نیستند و اگر در مرحله تخلیه اتفاقی برای بار بیفتد، مسئولیت آن بر عهده خریدار خواهد بود.
این اینکوترمز حساسیت بالایی دارد؛ زیرا تمام مسئولیتها را بر عهده فروشنده قرار میدهد. تمام مسئولیت و هزینههای بار تا رسیدن به مقصد در کشوری دیگر بر عهده فروشنده خواهد بود. حتی این فروشنده است که باید هزینه عوارض گمرکی و… را در مقصد بپردازد. بعد از اینکه بار به خریدار تحویل داده شد، مسئولیت از فروشنده سلب میشود و هر اتفاقی برای بار بیفتد، بر عهده خریدار خواهد بود.
حمل و نقل دریایی یکی از رایجترین روشها برای حمل و نقل، بهویژه در جابهجایی محمولههای بزرگ و تجاری است. به همین دلیل هم ICC قواعد اینکوترمز خاصی برای این نوع حمل و نقل مشخص کرده است. این اینکوترمزها را در ادامه برای شما توضیح میدهیم:
در این اینکوترمز فروشنده باید محموله را به محل بارگیری در کشتی برساند، و بعد از آن تمام مسئولیتها و هزینهها بر عهده خریدار خواهد بود.
این اینکوترمز میگوید که فروشنده باید تا رساندن محموله به مبدأ تمام هزینهها و مسئولیت بار را قبول کند. این شخص همچنین باید بار را تا مقصد برساند و آن را ترخیص کند. سایر هزینهها مانند حمل و نقل و بیمه و… بر عهده خریدار خواهد بود.
در این اینکوترمز تمام هزینهها بر عهده فروشنده است، اما مسئولیت خطرات بعد از بارگیری محموله در کشتی را خریدار برعهده خواهد داشت. درواقع، این اینکوترمز برای فروشنده حساسیت خاصی ندارد، اما او باید تمام هزینهها بهجز بیمه را بپردازد.
اینکوترمز CIF بیان میکند که هزینه حمل و نقل و بیمه بر عهده فروشنده است، اما وقتی فروشنده بار را در حامل بارگیری کند، دیگر هیچ مسئولیتی در قبال خطرات و ریسکهای آن نخواهد داشت. جالب است بدانید که این اینکوترمز فقط برای حمل بدون کانتینر استفاده میشود. فروشنده باید محموله را بیمه کند تا هزینه خسارات احتمالی جبران شود.
یکسری موارد و مراحل در حمل و نقل وجود دارد که اینکوترمز آنها را پوشش نمیدهد. در ادامه این موارد را برای شما بیان میکنیم:
این موارد هیچکدام قوانینی در اینکوترمز ندارند و بنابراین دو طرف معامله خودشان باید درمورد این موضوعات با هم به توافق برسند.
قوانین و اصطلاحات اینکوترمز مزایا و معایبی دارند که باید قبل از انجام تجارت و معاملات بینالمللی با آنها آشنا شوید. در جدول زیر این موارد را برای شما آوردهایم:
مزایای اینکوترمز | معایب اینکوترمز |
قابل درک بودن اصطلاحات | تفاوت بین خواستههای خریدار و فروشنده هنگام انتخاب اینکوترمزها |
استانداردسازی تجارت بینالمللی | هزینههای زیاد یکطرفه در برخی اینکوترمزها |
بهروزرسانی و شفافسازی قوانین توسط نهاد بینالمللی ICC | – |
آسانترشدن فرایند تجارت بینالمللی | – |
قوانین اینکوترمز باعث راحتترشدن فرایند تجارت در سطح بینالمللی میشوند و خریدار و فروشنده خیلی سادهتر میتوانند بر سر مسئولیتها با هم توافق کنند. البته برای اینکه بتوان معاملات بینالمللی خوبی داشت، لازم است که هر دو طرف با این اصطلاحات و قوانین آشنا باشند. اگر درمورد هرکدام از این قواعد سؤالی دارید، میتوانید با کارشناسان ما در شرکت حمل و نقل «روشا راه» تماس بگیرید.